สังขารทั้งหลายมีความเสื่อมไปเป็นธรรมดา
"สังขารทั้งหลายมีความเสื่อมไปเป็นธรรมดา" คำกล่าวนี้เป็นคำพูดที่ดูธรรมดา แต่สำคัญยิ่งนัก เพราะเป็นสัจธรรมที่จะนำพาผู้มองเห็น และเข้าถึงพ้นจากห้วงทุกข์ และสังสารวัฏนั่นเอง
![]() |
ดอกไม้แสดงสภาวะธรรม |
สังขารคืออะไร
สังขารในที่นี้ไม่ได้หมายความเพียงแค่..ร่างกาย..เท่านั้น แต่ยังหมายถึงสิ่งที่ถูกปรุงแต่งทั้งหมด กล่าวคือ ธรรมที่ถูกปรุงแต่งได้แก่ จิต เจตสิก และรูป ทั้งหมดสังขารก็เป็นสิ่งที่ไม่พ้นกฎไตรลักษณ์
สังขารก็เป็นสิ่งที่ไม่พ้นกฎไตรลักษณ์คือ อนิจจัง ทุกขัง อนัตตาอธิบายโดยย่อดังนี้
- อนิจจัง คือ ความไม่เที่ยง
สังขารหรือสิ่งที่ถูกปรุงแต่งขึ้นมาทั้งหลายล้วนต้องแปรเปลี่ยน เสื่อมสลายแน่นอน - ทุกขัง คือ สภาพที่ทนอยู่ไม่ได้ คงอยู่สภาพเดิมไม่ได้
สังขารหรือสิ่งที่ถูกปรุงแต่งขึ้นมาทั้งหลายล้วนต้องทนอยู่ไม่ได้ คงอยู่สภาพเดิมไม่ได้ - อนัตตา คือ ไม่ใช่ตัวตน ไม่มีตัวตนอยู่จริง
สังขารไม่มีตัวตนอยู่จริง เพราะถ้ามีตัวตนอยู่จริง ต้องควบคุม บังคับบัญชาได้ สงวนไว้ไม่ให้เปลี่ยนแปลงก็ต้องทำได้ แต่นี่ทำไม่ได้ นอกจากนี้ยังเป็นเพียงธาตุที่ประกอบขึ้นมา สภาวะที่แท้จริงก็ไม่มี
การยึดถือสิ่งที่ไม่พ้นกฎไตรลักษณ์ นำทุกข์มาให้
เมื่อสังขารไม่พ้นกฎไตรลักษณ์เช่นนี้
หากเราเข้าไปยึดถือ ย่อมนำทุกข์มาให้เมื่อความเสื่อมสลาย ความแปรเปลี่ยนปรากฏ
เมื่อเห็นโทษของการยึดถือดีแล้ว จึงปรารถนาจะไม่ยึดถือในสิ่งใดๆเหลือเพียงความเผลอสติ พลาดพลั้งไปยึดถือ
เมื่อมีสติรู้ตัวว่าฉันเผลอไปยึดถืออีกแล้ว จึงเริ่มปล่อยวางมันอีกครั้ง
สติที่มากขึ้นๆ ความเผลอย่อมน้อยลงๆ
การพ้นทุกข์ย่อมปรากฎมากขึ้นๆ เช่นนั้นเอง
ด้วยเหตุผลทั้งหมดทั้งมวลนี้ จึงขอท่านผู้ปรารถนาจะพ้นทุกข์ทั้งหลาย ดำรงตนอยู่ในองค์อริยมรรค และควรพิจารณาคำที่ว่า..."สังขารทั้งหลายมีความเสื่อมไปเป็นธรรมดา"...อยู่เนืองๆ นะครับ จะเป็นประโยชน์แก่ท่านเองแน่นอน
ไม่มีความคิดเห็น